تورم، رگولاتوری نابهسامان، بحران نیروی انسانی فصل مشترک موانع توسعه کسبوکارهای اینترنتی در ایران هستند. فعالان حوزه سرمایهگذاری و تجارت الکترونیکی در ایران علاوه بر این دلایل نگاه امنیتی و غیرشفاف به استارتآپها را از علل مهم شکست و دلسردی اکوسیستم استارتآپی ایران میدانند.
در پنل تخصصی موانع توسعه کسبوکارهای اینترنتی مریم نجفی دبیر انجمن تجارت الکترونیک تهران،نیما قاضی همبنیانگذار علی بابا، رضا زرنوخی مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران به علل موانع رشد کسب و کارهای اینترنتی پرداختند.
مریم نجفی در ابتدای نشست به علل رشد استارتآپها در دهه ۹۰ اشاره کرد و گفت: دهه نود دهه استارتآپها بود. سال ۹۱ و سال ۹۲ با استفاده از تجربههای بینالمللی فضای مثبت و پویایی در اکوسیستم استارتآپی ایران رقم خورد. سال ۹۴ توافق هستهای برجام موجی از امیدواری، صلح و خروج از انزوا را برای فضای استارتآپی و حتی کل فضای جامعه ایجاد کرد. حالا در مقابل این شرایط از سال ۹۷ شرایط به طور کل تغییر کرد.
سال ۹۷ خروج از برجام، اتفاقات آبان ۹۸ قطعی اینترنت، حادثه و رخدادهای بد نیمه دوم سال ۱۴۰۱ همه و همه فضای استارتآپی و کسب و کارهای نوپا را تحت شعاع خود قرار دادند و موجی از دلسردی را با خود به همراه آوردند.
کسب و کار اینترنتی؛ بدون اینترنت!
در ادامه مریم نجفی توضیح داد: وقتی از کسبوکار اینترنتی حرف میزنیم مگر میتوانیم از خود اینترنت که عامل رشد فضای کلی و محیط استارتآپهاست فاکتور بگیریم. مشکل ما از جایی شکل گرفت که به استارتآپها نگاه امنیتی کردند. با نگاهی به حجم سرمایهگذاریهای خطر پذیر در ایران درمییابیم که به شدت حتی از کشورهای همسایه مثل ترکیه عقبتریم. سرمایه عامل رشد کسب و کارهای پلتفرمی است و تا نگاه امنیتی به استارتآپها برچیده نشود فضاهای کاری نوپا نمیتوانند شفاف کار کنند و مشکلاتشان را مرتفع کنند.
۵۰ میلیون کاربر تلگرام نشان میدهد دیدگاه سلبی هرگز جواب نداده است.
نجفی عضویت در انجمنها و نهادهای صنفی را بهترین راهکار برای شنیده شدن صداها توسط دولت و حاکمیت دانست.
با اینترنت طبقاتی مخالفیم
نیما قاضی همبنیانگذار علیبابا هم با تایید صحبتهای مریم نجفی ادامه داد: برخی میخواهند مشکلات اینترنت کسب و کارها را با اینترنت طبقاتی و یا هر عنوان دیگری حل کنند. در صورتی که ما از پایه با این موضوع مشکل داریم. شرط توسعه اینترنت آزاد بدون قطعی و بدون اختلال است.
داستان سرمایهگذاری؛ داستان آتش و تیغ
رضا زنوخی مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران هم در ادامه توضیح داد: قصه کارآفرینی و سرمایهگذاری در ایران داستان روی آتش راه رفتن است.یک روز سنگ جلوی پایمان میگذارند یک روز تیغ، یک روز اتش. فقط تفاوتها در این است که گاهی یک کفپوشی هم به ما میدهند و گاهی آن را نیز از ما میگیرند. به واقع من هیچوقت به خاطر ندارم بازی در این میدان ساده بوده باشد.
زرنوخی بیشترین ریسک سیستماتیک اکوسیستم استارتآپی در ایران را تورم اعلام کرد و ادامه داد: تورم، بحران ما ویسیها و اکوسیستم استارتآپی ایران است. در وهله دوم بحران نیروی انسانی و ناامیدی و رگولاتوری نابهسامان و اعمال سلیقهای از عمدهترین مشکلات ما هستند و همین تابآوری شرکتها را کم کرده است.