گام‌هایی برای رونق تولید و صادرات
رحیم مرتضایی، رئیس اتاق همدان در یادداشتی با اشاره به تحریم‌های داخلی و خارجی به‌عنوان دو مانع جدی در مسیر تولید و صادرات، برداشتن دو گام اساسی برای رفع این دو دسته محدودیت را به‌عنوان مطالبه اصلی از رئیس‌جمهور آینده مطرح کرده است. در ادامه این یادداشت را می‌خوانید:
بخشی از آنچه دست‌وبال تولیدکنندگان و صادرکنندگان را بسته، قوانین دست و پا گیری است که در بسیاری مواقع با تفسیرهای متفاوت از قانون به وجود می‌آید و بخش سخت‌تر آن نیز مواردی است که با وضع مصوبات شبانه دولت ایجاد شده است؛ اما عمده مشکلات پیش رو تأثیرات تحریم‌های غرب علیه ایران است.
در انزوا قرار گرفتن تجارت ایرانیان با خارج از کشور، به‌مرورزمان و در کمتر از 8 سال چنان پررنگ شده که امروز صادرکنندگان در واردکردن ارزهای حاصل از فروش کالای خود ناتوان مانده‌اند. این ناتوانی علاوه بر اینکه حاصل تحریم‌های غرب علیه ایران است، با تحریم‌های داخلی تشدید شده است.
اگر ترامپ ایران را به‌شدت تحریم کرد، بازهم تولیدکنندگان و صادرکنندگان راه‌هایی برای دور زدن محدودیت‌ها پیدا کردند؛ اما تحریم‌هایی که حاصل تصمیمات داخلی در کشور بوده و در دولت‌های پیشین وضع شده، عمده راه‌های تجارت و تولید را به روی واحدهای اقتصادی بسته است. یکی از این ضربه‌ها به تولید و صادرات همان سیاست رفع تعهد ارزی است؛ مصوبه‌ای که آسیب آن به‌مراتب سخت‌تر از ضربه اجنبی‌ها بود.
تعهدات ارزی، تعداد زیادی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان را درگیر مسائلی کرده که نتیجه آن جز کاهش تولید و صادرات کشور نیست. چنانچه در سال‌های اخیر این تأثیرات تا حدودی قابل‌اندازه‌گیری بوده و آمار صادرات رسمی از گمرک استان و مقایسه آن با سال‌های قبل از تحریم‌های غرب علیه ایران و همچنین تعهدات ارزی، نشان می‌دهد بیش از 3 برابر با کاهش صادرات مواجه بوده‌ایم
آمار صادرات در سال 97 از گمرک همدان 155 میلیون و 506 هزار دلار بود؛ اما این عدد در سال 1402 به 50 میلیون و ۲۵۲ هزار دلار کاهش یافته است. آنچه محرز است همه صادرات استان از گمرک همدان صورت نمی‌گیرد و بخش زیادی از آن از گمرکات سایر استان‌ها و حتی چمدانی صورت می‌گیرد که تأثیر تحریم‌ها و تعهدات ارزی به همین میزان بر صادرات خارج از گمرک استان نیز بوده است. بنابراین با احتساب آن می‌توان گفت احتمالاً زیان استان از بخش صادرات بسیار بیشتر از 100 میلیون دلار بوده است.
اکنون‌که در آستانه تغییر رئیس دولت قرارگرفته‌ایم، فعالان اقتصادی انتظار دارند بااهمیت‌ترین مسئله پیش روی تولیدکنندگان و صادرکنندگان رفع شود. هرچند ممکن است رفع تحریم‌های غرب علیه ایران زمان‌بر باشد؛ اما اکنون فضای اقتصادی کشور نیاز به باز شدن فضای تعامل با دنیا و خروج از انزوا دارد. علاوه بر این، رفع تحریم‌های داخلی به‌خصوص تصمیمات ناکارآمد و تحریم‌هایی که ناشی از تصمیمات غیرعلمی هستند نه‌تنها کاری راحت است که به‌تنهایی می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر رونق اقتصاد کشور داشته باشد.