در چند سال گذشته شاید کمتر کسی فکر می‌کرد که می‌توان به صورت آنلاین دارو سفارش داد یا ویزیت و مشاوره از پزشک دریافت کرد. ولی پاندمی کرونا تمام این معادلات را به هم ریخت، تا جاییکه عادت‌ها و سبک زندگی مردم به سمت دیجیتالی شدن پیش رفت. این تغییر ناگهانی حتی توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرد و باعث شد تا این حوزه به موقعیتی بکر برای تزریق سرمایه و سودآوری تبدیل شود. اگرچه سیستم سلامت کشور در مقابل این تحولات مقاومت بسیاری داشت، اما ظهور روزافزون استارتاپ‌های حوزه سلامت و فناوری‌های نوینی همچون، هوش مصنوعی سیستم سلامت کشور را به نقطه‌ای بی‌بازگشت رسانده است و به‌نظر می‌رسد که دیگر چاره‌ای برای تطبیق شرایط فعلی خود با تحولات فناوری ندارد. در همین راستا و به بهانه پایان سال 1402 و شروع سال جدید با گلرخ داوران، مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار اسنپ‌دکتر گپ‌وگفتی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
خانم داوران، سال ۱۴۰۲ در اکوسیستم سلامت دیجیتال کشور چگونه گذشت و خواسته شما از نهادهای نظارتی چیست؟
سال ۱۴۰۲ برای تیم اسنپ‌دکتر سال پر فراز و نشیبی بود. از طرفی، به دلیل تدوین نشدن آیین‌نامه توزیع اینترنتی دارو از طریق پلتفرم‌ها، با مشکلاتی مثل، اتهام‌ها و هجمه‌های رسانه‌ای از سوی مخالفان فعالیت پلتفرم‌ها و فشار، تهدید به بسته شدن داروخانه‌های همکار و حتی پلمب برخی از آنها از سوی سازمان غذا و دارو روبرو بودیم. از سوی دیگر، شاهد ارائه پیش‌نویس چند آیین‌نامه درباره نحوه فعالیت پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات برخط سلامت و توزیع آنلاین دارو از سوی نهادهای متولی بودیم که نه تنها با آیین‌نامه‌های بالا دستی در تعارض بود بلکه منافع و جایگاه پلتفرم‌ها و کسبوکارها در آنها دیده نشده بود و فقط شرایط را برای کسبوکارهای آنلاین سخت‌تر و تصدی‌گری نهادهای دولتی را در حوزه سلامت دیجیتال بیشتر می‌کرد. هرچند ما خوش‌بین هستیم که وزارتخانه‌های بهداشت و ارتباطات و همچنین سایر ارگان‌های دخیل در تدوین و ابلاغ آیین‌نامه توزیع اینترنتی دارو از جمله وزارت اقتصاد با همفکری هم، آیین‌نامه‌ای را تدوین کنند که در درجه اول سلامت مردم و بعد حیات و آینده کسبوکارها در آن دیده شود.
با این همه، اسنپ‌دکتر در سال ۱۴۰۲ توانست به اهداف کسب و کاری خود از جمله بهبود کیفیت خدمات و توسعه آن دست پیدا کند. در سالی که گذشت، جمع بزرگی از پزشکان، مشاوران و روان‌شناسان متخصص و همچنین داروخانه‌هایی در شهرهای مختلف به خانواده اسنپ‌دکتر اضافه شدند و از ظرفیت‌های اسنپ‌دکتر برای توسعه کسب و کار خود استفاده کردند. همچنین دسترسی‌پذیری هرچه بیشتر خدمات اسنپ‌دکتر برای کاربران از جمله اهداف ما در سال ۱۴۰۲ بود. ما توانستیم به عنوان یکی از بازیگران عرصه اقتصاد دیجیتال در حوزه سلامت، قدم‌های مهمی در دسترسی عادلانه شهروندان در سراسر ایران به پزشک، روانشناس و داروخانه برداریم و از دایره نفوذ اینترنت در شهرها و روستاهای کشور استفاده کنیم تا بتوانیم دسترسی به خدمات درمانی را در دورافتاده‌ترین نقاط کشور فراهم کنیم. من از این بابت بسیار خوشحالم و نزدیک شدن به عدالت در حوزه سلامت را هدف بزرگی می‌دانم.
سال ۱۴۰۳ را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
گرچه با گذشت بیش از یک سال از مصوبه هیئت‌وزیران، همچنان خبری از تدوین و ابلاغ دستورالعمل توزیع اینترنتی دارو از طریق سکوها نیست، اما امیدواریم که این رخداد به عنوان یکی از مهمترین اتفاقات سال ۱۴۰۳ در حافظه جمعی ما نقش ببندد. تنظیم این آیین‌نامه طبق دستورالعمل‌های بالادستی و با توجه به سلامت مردم و منافع عمومی و با در نظر گرفتن جایگاه کسبوکارهای آنلاین در عرصه سلامت آنلاین کشور، یکی از مهمترین موضوعاتی است که ما در سال پیش‌رو پیگیر آن خواهیم بود.
ما در تیم اسنپ‌دکتر می‌دانیم که در سال ۱۴۰۳ نیز با سختی‌ها و چالش‌های فراوانی دست و پنجه نرم خواهیم کرد. اما به رخدادها با چشمی پر امید نگاه می‌کنیم. افزایش کیفیت خدمات، دسترس‌پذیری بیشتر و توسعه خدمات دارورسانی در شهرهای بیشتر و توسعه اقتصادی، برنامه‌های ما برای سال جدید خواهد بود و تلاش می‌کنیم تا این اهداف محقق شود.
نویسنده: هانیه عرفانی‌نژاد